สัมภาษณ์สุดพิเศษกับผู้กำกับหนัง คุณโอโมอิ ซาซากิ จากเรื่อง Mr.Suzuki-A Man In God's Country

 

บทสัมภาษณ์พิเศษกับผู้กำกับชาวญี่ปุ่น คุณโอโมอิ ซาซากิ (Omoi Sasaki) จากภาพยนตร์เรื่อง Mr.Suzuki-A Man In God's Country

ภาพยนตร์เรื่อง "Mr.Suzuki-A Man In God's Country" (鈴木さん) เป็นหนึ่งในภาพยนตร์ที่ได้รับการคัดเลือกเข้าฉายรอบปฐมทัศน์ในงานเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติ โตเกียว ปีนี้ (2020). โดยได้รับความอนุเคราะห์จาก TIFF เราได้รับเกียรติสัมภาษณ์เป็นการส่วนตัวกับคุณโอโมอิ ซาซากิ ผู้กำกับภาพยนตร์ชาวญี่ปุ่นจากเรื่อง Mr.Suzuki-A Man In God's Country ร่วมแบ่งปันความคิดเห็นต่างๆ ของเขาในภาพยนตร์ แนวคิดการคัดเลือกนักแสดง รวมทั้งแย้มผลงานเรื่องถัดไปของเขา

ภาพ: InStyle Asia

InStyle Asia: ยินดีที่ได้รู้จักครับ หลังจากได้ชมภาพยนตร์แล้ว เรารู้สึกยินดีอย่างยิ่งที่ได้มาพูดคุยกันในวันนี้ อะไรเป็นแรงบันดาลใจให้คุณทำหนังเรื่องนี้ครับ?

โอโมอิ ซาซากิ: อย่างที่ผมได้พูดไปช่วงถามตอบหลังฉายภาพยนตร์ มี "คนนอกกลุ่ม" เข้ามา แล้วพวกเขาก็จากไป ประเด็นนี้เป็นเบื้องหลังเรื่องราวในหนังที่เก็บอยู่ในใจผมมาหลายปี ไม่ใช่คนต่างด้าว ต่างชาติ ต่างภาษา แต่เขาคือ "คนนอกกลุ่ม" ที่เดินเข้ามา เราจะเห็นพื้นฐานทางความคิดของผู้คนที่กระทำต่อ "คนนอกกลุ่ม" ในหนัง

ผู้กำกับโอโมอิ ซาซากิ ช่วงถามตอบบนเวที (ภาพ: InStyle Asia)

InStyle Asia: ขอบคุณครับ ในหนังเราจะเห็นว่ามีความแตกต่างระหว่าง "คนนอกกลุ่ม" กับ "คนในกลุ่ม" อย่างเช่น ผู้คนที่นับถือพระเจ้า และอาศัยอยู่ในชาติเดียวกันต่างถูกสลักหมายเลขรหัสบนแขน คุณต้องการจะสื่อถึงอะไรในประเด็นนี้เหรอครับ?

โอโมอิ ซาซากิ: ด้วยเหตุผลเรื่องงบประมาณ เราจึงสลักรหัสตัวเลขบนแขน แต่บางทีแล้วในอนาคต ผู้มีอำนาจปกครองประเทศที่อยากควบคุมประชาชน อาจฝังไอซีชิพในร่างกายผู้คนก็เป็นได้ เพื่อจะได้รู้ว่าพวกเขาอยู่ที่ไหน สามารถควบคุมได้ ผมอยากนำเสนอจุดนี้ ให้เห็นว่าประชาชนอยู่อาศัยกันได้อย่างไรภายใต้สังคมที่เต็มไปด้วยการควบคุม

ภาพ: InStyle Asia

InStyle Asia: หนังเรื่องนี้ยังกล่าวถึงผู้หญิงคนหนึ่งที่ไม่แต่งงาน เธอถูกวิพากษ์วิจารณ์ และจำต้องออกไปรบเพื่อชาติในสงคราม แน่นอนว่าเธออาจจะตายในสมรภูมิรบก็เป็นได้ แต่ในหนังกลับไม่พูดถึงชายชราที่ไม่แต่งงาน คุณต้องการสื่อถึงความเท่าเทียมกันระหว่างเพศชายและหญิงในสังคมด้วย?

โอโมอิ ซาซากิ: มันเป็นความจริงที่ว่าในสังคมนั้นย่อมมีรูปแบบความเท่าเทียมที่แตกต่างกัน อย่างที่คุณเอ่ยถึงผู้หญิงในหนัง พวกเธอต้องออกไปรบในสงคราม ถูกเกณฑ์ทหาร แต่ดูเหมือนว่าผู้เป็นพ่อในหนังกลับยอมรับสิ่งเหล่านี้ มันเป็นกฏระเบียบในชาติที่พวกเขาสร้างมันขึ้นมา

ภาพ: InStyle Asia

InStyle Asia: พูดถึงความคิดเห็นที่แตกต่างที่ปรากฏในหนัง หากใครสักคนไม่เคารพพระเจ้า พวกเขาอาจถูกลงทัณฑ์โดยมหาชน คนส่วนใหญ่ในชาติ คุณคิดว่า การคิดต่างจากคนส่วนใหญ่ในสังคม ทำให้การดำรงชีวิตเป็นเรื่องยากใช่ไหม?

โอโมอิ ซาซากิ: ถูกอย่างที่คุณพูดมา การดำรงชีวิตในฐานะชนกลุ่มน้อยในหมู่ชนกลุ่มใหญ่ คุณอาจจะไม่เข้ากับสังคมนั้นๆ นั่นคือสิ่งที่ผมอยากนำเสนอ

ภาพ: InStyle Asia

InStyle Asia: นี่คือสารที่คุณอยากสื่อในหนัง?

โอโมอิ ซาซากิ: ผมไม่มีสารใดๆ ที่อยากสื่อถึงผู้คนในหนัง ผู้คนมักมองหาเหตุผลบางอย่างเพื่อเรียกร้องความสนใจจากคนอื่น อาจจัดฉากเพื่อหาเหตุผลที่จะทำอะไรบางอย่าง เช่น แสดงออกถึงความท้อแท้สิ้นหวัง แต่มันเป็นแค่ตัวอย่างเดียวที่ผมนำเสนอ และผมก็ไม่เห็นด้วยกับสิ่งเหล่านี้เลย จริงๆ แล้ว ผมคิดว่ามันเป็นอะไรที่คุณสามารถมองเห็นได้ในสังคมนะ ผมเกิดไอเดียหนึ่งขณะเขียนสคริปต์บทหนัง นั่นคือ ผมอยากเล่าเรื่องราวของผู้หญิงที่ไม่สามารถมีลูกได้ แต่ผมคิดว่ามันเป็นเรื่องน่าหดหู่หากจะนำเสนอประเด็นนี้ ผมจึงตัดสินใจไม่ทำ

InStyle Asia: คุณซูซูกิ ตัวละครในหนังเลือกอาศัยอยู่กับผู้หญิงคนหนึ่ง ทั้งๆ ที่ตัวเขามาจากที่ไหนก็ไม่มีใครรู้  เขากลับอยากอยู่กับผู้หญิงคนนี้ และช่วยเหลือเธอ ต่อมาเขายังอ้างว่าแท้จริงแล้วตัวเองเป็นพระเจ้า ชวนให้คิดต่อไปว่า หน้าตาของเขาช่างดูละม้ายคล้ายกับภาพเขียนใบหน้ารูปพระเจ้าที่ผู้คนบูชาในตอนเปิดเรื่อง หรือเขาเป็นพระเจ้าจริงๆ?

โอโมอิ ซาซากิ: ผมไม่ต้องการบอกตรงๆ ว่าเขาคือพระเจ้า ปล่อยให้ผู้ชมตีความกันเอาเอง

InStyle Asia: หมายความว่าเขาจะเป็นพระเจ้าหรือไม่ ขึ้นอยู่กับว่าผู้ชมจะตีความกันเองหรือครับ

โอโมอิ ซาซากิ: ใช่ เพราะผู้ชมแต่ละคนสามารถตีความได้ด้วยตัวเอง หรือตามความชอบ แล้วแต่ว่าอยากจะเห็นเรื่องราวในหนังเป็นแบบไหน ทั้งหมดแล้วแต่ผู้คนจะตีความกันเอาเอง

InStyle Asia: อย่างนั้นนั่นเอง บางคนอาจเชื่อว่าเขาเป็นพระเจ้า แต่บางคนอาจไม่คิดเช่นนั้น ตัวละครคุณซูซูกิ ยังทำให้เรานึกถึงนวนิยายของ "อัลเบิร์ต คามู" นักเขียน นักปรัชญาชาวฝรั่งเศส คุณเคยอ่านนวนิยายของเขาไหม? นวนิยายเรื่อง "คนนอก (The Stranger) เป็นหนึ่งในผลงานชิ้นเอกของเขา ฟังดูคล้ายๆ กับเรื่องราวบางส่วนในหนัง

ภาพ: InStyle Asia

โอโมอิ ซาซากิ: ผมไม่ทราบว่าอัลเบิร์ต คามูเป็นใคร

InStyle Asia: นวนิยายเรื่อง "คนนอก" หรือ The Stranger สะท้อนภาพผู้คนในสังคมที่เก็บความเป็นตัวตนไว้ในใจ หากแสดงออกมาเขาจะดูแปลกแยกจากคนส่วนใหญ่ ตัวละครคุณซูซูกิและผู้หญิงในหนังแสดงออกในสิ่งที่พวกเขาต้องการ เรียกร้องสิทธิในชาติ พวกเขาทำในสิ่งที่คนอื่นไม่ทำ ดูเหมือนเป็น  "คนนอก" ในสังคม

โอโมอิ ซาซากิ: ไม่มีความเกี่ยวพันใดๆ กับนวนิยายเรื่องนั้น เพราะผมไม่รู้ว่านวนิยายเรื่อง "คนนอก" บอกเล่าถึงเรื่องอะไร

InStyle Asia: ขอบคุณครับ มาพูดถึงเหตุผลในการคัดเลือกตัวนักแสดงนำ (ตัวละครคุณซูซูกิ กับผู้หญิง) คุณมีแนวคิดหรือความเห็นใดๆ เกี่ยวกับการคัดเลือกนักแสดงสำหรับตัวละครทั้งสองนี้?

โอโมอิ ซาซากิ: หากพูดแบบกว้างๆ พวกเขาตรงกับคาแรคเตอร์ที่ผมจินตนาการ จึงติดต่อไปยังตัวนักแสดง พวกเขาเหมือนกับตัวละครที่ผมจินตนาการจริงๆ  นั่นคือเหตุผลหลักที่ว่าทำไมผมถึงขอให้พวกเขามาแสดงในหนังของผม

InStyle Asia: พวกเขาแสดงได้ดีมาก และทำให้ผมในฐานะคนดูเชื่อเลยว่าเธอคือผู้หญิงในชาตินั้นจริงๆ โดยเฉพาะตัวละครคุณซูซูกิ เขาแสดงได้ดีมาก

InStyle Asia: ในฐานะผู้กำกับภาพยนตร์ คุณคาดหวังอะไรจากผู้ชม หลังจากได้ดูหนังเรื่องนี้จบแล้ว

โอโมอิ ซาซากิ: จริงๆ แล้วผมคิดและคาดหวังการตอบรับจากคนดูอย่างยิ่งครับ อย่างความรู้สึกสุภาพอ่อนโยน คนที่ดูสุขุมใจดี อาจจะเข้าถึงตัวละครที่มีท่าทีเช่นนั้น และคนขี้เหงาก็อาจรู้ซึ้งความหมายของความเปล่าเปลี่ยวเดียวดายจากตัวละครในหนัง ครอบคลุมความรู้สึกเหล่านั้นกับคุณดู ทำให้พวกเขารู้สึกอินเมื่อได้ชม

InStyle Asia: พูดถึงโปรเจคหรือหนังใหม่ อยากทราบผลงานเรื่องถัดไปครับ?

โอโมอิ ซาซากิ: ก่อนหน้านี้ผมเคยพูดถึงเรื่องนี้ และยังคงครุ่นคิดที่จะทำหนังเกี่ยวกับการก่อร่างสร้างชาติ ผู้คนกำลังทำบางสิ่ง พวกเขาถูกควบคุมอยู่บนเกาะที่พรมแดนถูกปิดกั้น เป็นสิ่งที่ผมบอกได้ในตอนนี้  ผู้คนถูกควบคุม กับรัฐบาลบนเกาะนั้นๆ

InStyle Asia: เรื่องราวง่ายๆ ดูเพลิน หรือเป็นหนังออกแนวจริงจัง?

โอโมอิ ซาซากิ: การสร้างหนังมันต้องเป็นเรื่องจริงจัง แต่ผมอยากให้ผู้ชมรู้สึกผ่อนคลายเมื่อได้ดูหนัง

InStyle Asia: เมื่อไหร่เราจะได้ชมหนังเรื่องนี้กัน?

โอโมอิ ซาซากิ: (หัวเราะ) ผมไม่รู้ครับ มันยังไปไม่ถึงขั้นนั้น

InStyle Asia: คุณมีแผนทำพล็อตเรื่องใหม่ๆ หรือทำหนังใหม่ในต่างประเทศไหม? เช่น ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือมีโปรเจคทำหนังนอกประเทศญี่ปุ่นในอนาคต?

โอโมอิ ซาซากิ: ผมอยากทำมาก งานเกี่ยวกับต่างประเทศ พูดถึงเรื่องราวลึกลับน่าพิศวงในประเทศของคุณบ้าง ผมรู้เรื่องลึกลับน่าพิศวงในญี่ปุ่น มันช่างซับซ้อน ไม่ใช่แค่วัฒนธรรมเดียว แต่เกิดจากการหลอมรวมกันของชนเผ่าต่างๆ วัฒนธรรมที่แตกต่างกัน และนั่นคือสิ่งที่ผมอยากบอกว่าทำไมเรื่องลึกลับน่าพิศวงถึงดูซับซ้อน และยากที่จะเข้าใจ เพราะมีความคิดเห็นที่แตกต่างกันมากมายผสมปนเปอยู่ มีเรื่องราวลึกลับน่าพิศวงที่ทุกคนรู้จักในประเทศของคุณไหม?

InStyle Asia: อย่างเช่นตำนาน และเรื่องเล่าขานในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

Omoi Sasaki: บอกชื่อเรื่อง ชื่อวรรณกรรม หรืออะไรทำนองนั้นได้ไหม?

InStyle Asia: อย่างในประเทศไทย ผู้คนรู้จักรามเกียรติ์ หรือรามายานะ เป็นวรรณกรรมโบราณเต็มไปด้วยเรื่องราวอภินิหาร รับมาจากประเทศอินเดีย มีเรื่องราวเกี่ยวกับเทพเจ้าในศาสนาฮินดู

โอโมอิ ซาซากิ: เป็นเรื่องราวที่เกิดขึ้นนอกประเทศของคุณ จากอินเดียหรือ?

InStyle Asia: เรื่องราวรับมาจากต่างประเทศ แต่ถูกนำมาประพันธ์ใหม่ด้วยกวีท้องถิ่นมากมาย และตีความแตกต่างกันไปตามแต่ละวัฒนธรรมในประเทศต่างๆ พัฒนาจนกลายเป็นวรรณคดีประจำชาติ เช่น รามเกียรติ์เวอร์ชั่นไทย กัมพูชา อินโดนีเซีย พม่า แต่เรื่องราวดั้งเดิมนั้นเกิดขึ้นในประเทศอินเดีย

InStyle Asia: กลับมาพูดถึงหนังเรื่อง mr. Suzuki ฉากไหนที่คุณประทับใจมากที่สุดในหนังเรื่องนี้?

โอโมอิ ซาซากิ: ฉากที่ผู้คนกำลังเก็บหญ้าและแบกหามกัน เป็นฉากที่ผมชอบที่สุด

InStyle Asia: มีหนังแนวต่างๆ มากมาย หากคุณเลือกสักแบบ คุณอยากทำหนังแนวไหน?

โอโมอิ ซาซากิ: ผมไม่ยึดติดกับแนวหนังแบบใดแบบหนึ่งตายตัว

InStyle Asia: อย่างเช่น แนวดราม่า สารคดี แฟนตาซี เรื่องจริง เรื่องแต่ง?

โอโมอิ ซาซากิ: สารคดีน่าจะเป็นอะไรที่ยากมากนะ 

InStyle Asia: ขอบคุณที่ช่วยไขความกระจ่างในหนัง เล่าเบื้องหลังและความคิดต่างๆ ระหว่างทำหนัง เรื่องราวในหนังเข้าใจได้ไม่ยาก มีความน่าสนใจตั้งแต่เปิดตัวในฉากแรกเลย แม้แต่เราที่เป็นคนต่างชาติก็รู้สึกสนุกกับเรื่องราวในหนัง พล็อตเรื่องก็น่าสนใจ หว้งว่าเราจะได้ชมผลงานเรื่องใหม่ของคุณเร็วๆ นี้นะครับ ขอบคุณมากครับ  

ชื่อภาพยนตร์: Mr.Suzuki-A Man In God's Country (ชื่อภาษาญี่ปุ่น: 鈴木さん)
วันฉาย:  2020  ความยาว: 90 นาที
ภาษาที่พูดในภาพยนตร์: ภาษาญี่ปุ่น
ผู้กำกับ, ผู้เขียนบท: โอโมอิ ซาซากิ

นักแสดง: อาซาโกะ อิโตะ, โนริฮิโกั ทสึคุดะ, นาโอะ ยาสุนากะ, ไดสุเกะ มัตสึซากะ, เคน นาคาจิมะ, มิเอะ คิริฮาระ, ฮักโกะ ทาคาโน่ และอีกมากมาย

ข้อความ/ภาพ: InStyle Asia